Kalça Protezi
Kalça protezi, sağlıklı bir eklemin hareketlerini kopyalamak için tasarlanmış metal/seramik implantlar ile hasar görmüş kalça ekleminin değiştirilmesi işlemidir.
Kalça eklemleri vücudun ana baskı noktalarından biridir ve bu eklemlerde oluşan hasarlar günlük hayatta çok fazla ağrıya neden olabilir. Durum ilerlemişse ve yaş, kilo ve genel sağlık gibi diğer faktörler uygunsa, cerrah hastayı tedavi etmek için bu ameliyatı seçebilir. Eğer tecrübeli bir cerrah tarafından yapılırsa, diz protezi ameliyatlarında başarı oranı %95’in üzerindedir. Modern tasarımlar ve malzemeler ile kalça protezlerinin beklenen ömrü 25 – 30 yıla çıkmıştır.
Kalça Eklemleri Neden Hasar görür?
Genç Hastalar:
- Doğuştan Gelen Eklem Problemlerinde
- Çocukluk Çağındaki Kalça Eklemi Hastalıklarında
- Perthes Hastalığında
- Avasküler Nekroz Hastalığında
- Romatizmal Sorunlarda
- Tedavi Edilmeyen Kalça Çıkıklarına Bağlı Kıkırdak Hasarında
Yaşlı Hastalar:
- Yaş nedeniyle
- Osteoporoz (kemik erimesi)’da
- Kırıklarda
Step 1:
Kimlerin Ameliyata İhtiyacı Var?
Kireçlenmiş kalçaların ameliyat olması için 2 durum vardır.
- Hastanın ağrısız 300 metreden fazla yürüyemediği durumlarda.
- Ağrıları nedeniyle her gün ağrı kesici kullanması gereken hastalar, bu bir süre sonra karaciğer ve böbreklerde ciddi sorunlara neden olur. Bu durumlarda ağrıyı durdurmak ve ağrı kesici tüketimini durdurmak için ameliyat olunması şarttır.
Diz protezi yapılmaması gereken bazı durumlar da vardır.
- Hastanın vücudunda mevcut enfeksiyon varsa enfeksiyon geçene kadar ameliyat yapılmaz.
- Hastanın denge kaybına ve düşmelere neden olan sinirsel bir hastalığı varsa.
Kalça Protez Çeşitleri
Total Kalça Protezi, implant ile hem kemiğin hem de yuvanın değiştirildiği ameliyattır.
Eğer sadece kemik veya yuva değiştirilirse buna Kısmi Kalça Protezi denir.
Bir ortopedi cerrahı, hastayı inceledikten sonra hangi yöntemin en iyi seçenek olduğuna karar verir.
İşlemler de kullanılan malzemeye görealçılı ya da alçısız olarak ayrılmaktadır. Eğer hasta genç ise, ileride protezin revizyona ihtiyaç duyması durumunda genellikle alçısız seçenekler tercih edilir. Ayrıca seramik daha uzun ömürlü olduğu için genç hastalarda kullanılan malzemenin seramik olması muhtemeldir. Ayrıca kemik kanseri ameliyatlarından sonra kemiği değiştirmek için kullanılan özel tümör protezleri de bulunmaktadır.
Ameliyattan Önce
-
- Ameliyat sonrası iyileşme süresini azaltmak amacıyla bölgeyi güçlendirmek için ameliyat öncesi fizik tedavi programı verilebilir.
- Bazı olası komplikasyonları önlemek için ameliyattan önce hastaya antibiyotik veya başka ilaçlar reçete edilebilir.
- Hastanın düzenli kullandığı bazı ilaçlar (kan sulandırıcı vb.) yeniden düzenlenebilir.
Hastanın ameliyata uygun olup olmadığı kan ve idrar testleri yle kontrol edilir. Eğer test sonuçları temiz ise, hasta cerrahi işleme hazırdır. Hasta herhangi bir kan sulandırıcı ilaç kullanıyorsa, ameliyattan yaklaşık 10 ila 5 gün önce ilaçta bir değişiklik yapılır. Birkaç gün sonra kanama riski sona erdiği zaman hasta orijinal ilaç rutinine dönebilir.
Ameliyattan Sonra
İyileşme süresi her hastada yaş, cinsiyet, kilo, yaşam tarzı ve rehabilitasyon gibi faktörlere bağlı olarak değişir. Tam iyileşme 2-3 ay sürer. Hastanın hastaneden ayrıldıktan sonra 6-8 hafta fizik tedavi görmesi önerilir. Hastalar hemen eklemlerindeki ağrının azaldığını ve yaşam kalitelerinin arttığını belirtirler. Ameliyattan sonra protezi etkileyebileceği için ağır fiziksel çalışma önerilmez. Ancak bölgedeki kas dokularını beslemek ve arttırmak için hafif egzersizler önerilir.
Hastanede kaldığı süre boyunca olası derin toplardamar pıhtılaşmasını önlemek için, hasta doktor gözetiminde kısa mesafele yürüyüşleri yapar. Hastaneden ayrılırken hastaya 30 gün boyunca kullanması için reçeteli ilaçlar verilir. Hastalar, doktor tavsiyelerini kesinlikle dinlemeli ve iyileşme süreci tamamlanana kadar her zaman dikkatli olmalıdır.
Ameliyat Sırasında ve Sonrasında Olası Komplikasyonlar
Protez ameliyatı sırasında oluşabilecek bazı olası komplikasyonlar, kan damarlarında veya sinirlerde hasar, kemikte kırık ve çatlaklardır.
Ameliyattan sonra erken ve geç komplikasyonlar ortaya çıkabilir.
Olası erken komplikasyonlar, enfeksiyon ve derin toplardamar pıhtılaşması ve protezin gevşemesidir.
Olası geç komplikasyonlar ağrı ve protezin gevşemesidir.
Total kalça protezi ameliyatı hastaya yaklaşık olarak 30 yıl boyunca başarılı bir şekilde fayda sağlar. Ameliyatın beklenen ömrü, cerrahın uyguladığı teknikler, protezin kalitesi, hastanın hareketlilik düzeyi, kemiğin kalitesi ve hastanın kilosuna göre belirlenir. Tecrübeli cerrah seçimi protezin uzun ömürlü olması ve olası komplikasyonların önlenmesi açısından oldukça önemlidir.
Ameliyat Sonrası Enfeksiyon Nasıl Önlenir
Kalçadaki protez olası enfeksiyonlara karşı hassas olabilir. Korunmak için hastalar, diş çektirmek gibi temel işlemler de dahil olmak üzere diğer cerrahi işlemlerden önce belirli antibiyotikleri kullanmalıdır. Doktorlar bu durumlarda hastaları ilaçlar hakkında bilgilendirecektir.